Yakın geçmişte tarihinin en ağır mali krizlerinden birini yaşayan Yunanistan’da ekonomi düzeliyor. Hükümet birçok alanda vergi indirimleri açıkladı.2000’li yılların sonunda ağır bir borç krizine giren ve uzun yıllar boyunca ekonomik ve mali krizle mücadele eden Yunanistan, Başbakan Kiryakos Mitsotakis’in ağzından ekonomisini düzlüğe çıkardığını duyurdu.
89. Uluslararası Selanik Fuarı’nın açılışında konuşan Mitsotakis, ekonominin geldiği seviyenin memnuniyet verici olduğunu dile getirerek, özellikle çocuklu ailelerin yararına olacak 1,6 milyar euro büyüklüğünde bir vergi indirimi paketinin yürürülüğe gireceğini açıkladı.
Buna göre, çocuk sahibi aileler büyük ölçüde daha az gelir vergisi ödeyecek; en az dört çocuklu düşük gelirli aileler ise vergilerden tamamen muaf tutulacak. Ayrıca 25 yaş altındaki gençlerden, yıllık geliri 20 bin euroya kadar olanlar da yine vergiden muaf gruba dahil ediliyor.
Vergi reformu, yüzde 9 ve yüzde 44 seviyelerindeki taban ve tavan vergi dilimleri arasında kalan tüm kademelerde 2 puan indirim de içeriyor. Yıllık brüt geliri 40-60 bin euro arasında olanlar içinse yüzde 39’luk yeni bir vergi dilimi duyuruldu. Bu kişiler halihazırda yüzde 44’lük en yüksek dilimde yer alıyor.
Başbakan Mitsotakis, ayrıca emekli maaşlarında artış olacağını, gençlerin büyük şehirlerden kırsal bölgelere taşınmasının teşvik edilmesi için uzak bölgelerdeki gayrimenkul vergisinin kaldırılacağını açıkladı.
Yeni dönemde kira gelirlerinden elde edilen kazançlar da önemli ölçüde daha düşük vergilendirilecek. Nüfusu 20 binin altındaki küçük adalarda yaşayanlar daha az KDV ödeyecek. Köy sakinlerinin mülk vergileri de azaltılacak.
Yeni yılla birlikte yürürlüğe girecek vergi indirimlerinin etkisiyle çalışanlar ve emekliler, 2026 Ocak ayı maaşlarından itibaren net gelirlerinde artış yaşayacak.
Doğum hızını artırma çabası
Hükümet vergi indirimleri ile vatandaşların alım gücünü artırmanın yanı sıra aileleri daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik ederek sorun olarak gördüğü demografik duruma müdahale etmeyi de amaçlıyor.
Yunanistan’da kadın başına düşen çocuk sayısı 1,4 iken bu, nüfusun kendini yenilemesi için gerekli görülen 2,1 düzeyinin oldukça altında. Göç hariç tutulduğunda, bu doğurganlık hızıyla Yunanistan nüfusunun 2050 yılına kadar mevcut 10,2 milyondan 8 milyonun altına gerileyeceği tahmin ediliyor.
Faizler Fransa’dan iyi durumda
Kiryakos Mitsotakis kararları duyurduğu konuşmasında, azalan işsizliğe, artan yatırımlara ve toparlanan bütçeye dikkat çekerek Yunanistan’ın tahvil piyasası koşullarının şu an Fransa’dan daha iyi olduğunu aktardı. Başbakan Mitsotakis konuşmasında ayrıca, “Bir zamanların kriz ülkesi, bugün Avrupa’nın en yüksek büyüme oranlarından birine sahip” ifadelerini kullandı.
Ülkede kriz yıllarında yüzde 28’e tırmanan işsizlik oranı halihazırda yüzde 8 seviyesinde. 2010’un başında iflasın eşiğine gelen ülke, uluslararası kreditörlerin sağladığı kurtarma paketi sayesinde ayakta kalabilmiş, Atina yönetimi halkın itirazlarına rağmen ağır tasarruf tedbirleri uygulamak zorunda kalmıştı.
Sağlanan ilerlemeye karşın Yunanistan hala gayrisafi yurt içi hasılaya (GSYİH) oranla yüzde 150’yi aşan kamu borcuyla Avrupa Birliği (AB) içinde en borçlu ülke konumunda. Yine de bugün Atina hükümeti diğer birçok Avrupa ülkesine göre daha avantajlı koşullarla borçlanabiliyor. 2015’te Yunanistan yüzde 9,18 faizle borçlanmak zorundayken, Fransa yüzde 1,16 ile finansman bulabiliyordu. Bugün ise Yunanistan’ın 10 yıllık tahvilleri yüzde 3,33’e inmişken, Fransa’nın borç faizi yüzde 3,44 seviyesine yükselmiş durumda.
Mitsotakis’in partisine destek azaldı
Vergi indirimleri hükümetin, özellikle gıda enflasyonu ve yüksek konut maliyetleri ile yolsuzluk iddiaları nedeniyle azalan halk desteğini artırma çabası olarak görülüyor. Selanik’te, “Yunan halkının geçinmekte zorlandığının farkındayız” diye konuşan Mitsotakis, bu nedenle önceliklerinin vatandaşları desteklemek olduğunu vurguladı.
Hükümet hayat pahalılığının yanı sıra 2023 yılında meydana gelen ve 57 kişinin öldüğü tren kazasıyla ilgili yargı sürecinin kamuoyunu tatmin etmemesi nedeniyle de baskı altında.
Mitsotakis’in merkez sağdaki Yeni Demokrasi Partisi, 2019 seçimlerinde yüzde 41 oy almışken, son kamuoyu yoklamalarına göre halk desteği yüzde 22–25 seviyelerine gerilemiş durumda. Ülkede bir sonraki seçimlerin Temmuz 2027’ye kadar yapılması gerekiyor.
dpa,AP,Reuters / MUK,ET
