TBMM Genel Kurulunda, turizm ve vakıflarla ilgili düzenlemeler içeren Vakıflar Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin tümü üzerindeki görüşmeler tamamlandı.
Teklifin tümü üzerine söz alan Yeni Yol Partisi Grup Başkanvekili Mehmet Emin Ekmen, düzenlemeyle ciddi mülkiyet transferlerinin yaşanacağını, özel hayatın gizliliğini ortadan kaldırılacağını ve bazı Anayasa Mahkemesi kararlarının “bypass” edileceğini öne sürdü.
Teklifle, deprem bölgesindeki birtakım işletmelerin yasal zorunluluklarının erteleneceğine işaret eden Ekmen, “Afet bölgesinde bugüne kadar yapılan yatırımların ve feragat edilen alacakların 100 milyar doları geçtiği bilinmektedir. 100 milyar dolardan fazla yatırım yaptığımız ya da alacağımızdan feragat ettiğimiz bir yerde yapılan bir düzenleme, neden sadece 4 il ve sektörün bir kısmı ile sınırlanmıştır? Biz bu düzenlemenin afetten zarar gören bütün illeri ve turizm sektöründeki bütün paydaşları kapsayacak şekilde genişletilmesi gerektiğini düşünüyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
İYİ Parti Trabzon Milletvekili Yavuz Aydın ise teklifin denetimden, tartışmadan ve uzman görüşlerinden uzak bir şekilde hazırlandığını ve komisyondan geçirildiğini savundu.
Teklifte yer alan Kimlik Bildirme ve Vakıflar kanunlarındaki değişikliklerin, kolluk denetimi, kamu düzeni ve güvenlik gibi doğrudan İçişleri Bakanlığının görev alanına giren konuları kapsadığına dikkati çeken Aydın, “Teklifte marina, liman tesisleri ve deniz aracı kiralayan işletmelere yönelik kimlik bildirme zorunluluğu getirilmektedir. Bu duruma uymayan ya da eksik bildirme yapan işletmelere para ve ruhsat iptaline varan cezalar öngörülmelidir. Dolayısıyla bu maddelerin teknik açıdan İçişleri Komisyonunda görüşülmesi doğru ve gerekliydi.” dedi.
“Ecdat yadigarı eserlerin korunması ve idaresi için devrim niteliğinde”
MHP Giresun Milletvekili Ertuğrul Gazi Konal, kanunun idari yaptırımlarda caydırıcılıktan taviz vermeden orantılılık ilkesi getirdiğini söyledi.
Vakıflar Kanunu’ndaki değişikliklerin ecdat yadigarı eserlerin korunması ve idaresi için devrim niteliğinde olduğunu ifade eden Konal, “Bu kanun teklifi ile vakıf yoluyla meydana gelip de hazine, belediye, özel idare ve KİT’lerin mülkiyetine geçmiş olan vakıf kültür varlıklarının ait oldukları mazbut vakfa devredilmesi sağlanmaktadır. Bu, vakfedenin iradesinin korunması ve bu eserlerin Vakıf Genel Müdürlüğü eliyle tekelden yönetilmesi adına tarihi bir adımdır.” diye konuştu.
Konal, teklifle vakıf taşınmazlarındaki ihtilafların çözülmesinin de hedeflendiğini bildirdi.
DEM Parti Siirt Milletvekili Sabahat Erdoğan Sarıtaş, bu ülkenin toprağındaki her taş, her ağaç ve her kültürel varlığın bir hikaye anlattığını dile getirdi.
Bu hikayelerin halkın ulaşabileceği yakınlıkta kaldığı sürece ortak hafızanın korunacağını belirten Sarıtaş, “teklifin yasalaşması halinde bu toprakların bütün tarihsel zenginliğinin halktan uzaklaştırılacağını” ileri sürdü.
“Yetkilerin ölçüsüz ve sınırsız bir şekilde başka kurumlara verilmesi uygun değildir”
CHP Antalya Milletvekili Sururi Çorabatır, teklifte yer alan değişikliklerin önemli bir kısmının “mülkiyet hakkı, eşitlik ilkesi, hak arama özgürlüğü, idari şeffaflık, hukuk devleti” ilkesi açısından sakınca barındırdığını savundu.
Milli Saraylar Başkanlığı’na kazı yetkisi verilmesi, Uludağ ve Çanakkale alan başkanlıklarına mülkiyet ve sınır değişikliği gibi yetkiler tanınmasının kamu yönetiminde yetki dağınıklığı ve kurumsal karmaşaya yol açacağını iddia eden Çorabatır, “Bu konuda uzmanlaşmış ve kurumsal hafızaya, deneyim ve bilgi birikimine sahip kurumlar varken bu yetkilerin ölçüsüz ve sınırsız bir şekilde başka kurumlara verilmesi uygun değildir.” dedi.
Teklifle, belediyelere bağlı vakıf taşınmazlarının yönetiminin Vakıflar Genel Müdürlüğüne devredildiğini anımsatan Çorabatır, düzenlemeyle kapsamın artık yalnızca belediyelerle sınırlı olmadığını, hazine, bakanlıklar, demir yolları, üniversiteler, belediye şirketleri, kamu iktisadi teşebbüslerinin de dahil edildiğini anlattı.
“Vakıfları sürdürülebilir kılmak adına çeşitli tedbirler alıyoruz”
Teklifin ilk imza sahiplerinden AK Parti Ankara Milletvekili Zeynep Yıldız, “Bu düzenlemeyle vakıfları sürdürülebilir kılmak adına çeşitli tedbirler alıyoruz.” dedi.
Vakıflar Genel Müdürlüğünün üzerinde büyük bir yük ve sorumluluk bulunduğunu dile getiren Yıldız, ülkenin dört bir yanındaki vakıf eserlerinin günümüze taşınmasının önemini vurguladı.
Teklifin 19 maddeden oluştuğunu ve Vakıflar Kanunu ile bazı kanunlarda düzenlemeler yapılmasının öngörüldüğünü işaret eden Yıldız, Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat 2023’teki depremlerden etkilenen bölgede faaliyet gösteren seyahat acentalarından bu yıl Seyahat Acentaları Birliği yıllık aidatının alınmayacağını, önceki dönemlere ait yıllık aidat borçlarının da herhangi bir işleme gerek kalmaksızın silinmiş sayılacağını söyledi.
Kimlik Bildirme Kanunu’nda yapılacak değişiklikle marina, liman ve kıyı tesislerini işletenlere, gemi ve deniz turizmi aracı kiralayanlara “kimlik bildirme” yükümlülüğü getirileceğini aktaran Yıldız, marinalar, liman ve kıyı tesisi ile gemi veya deniz turizmi araçlarında kalanların da kimlik bilgileri ile giriş ve ayrılış kayıtlarının tutulmasının zorunlu olacağını belirtti.
Yıldız, bu düzenlemenin milli güvenliğin ve asayişin tesisine yönelik önemli bir düzenleme olduğunu vurgulayarak, teklifin hazırlanmasında emeği geçen bürokrat, uzman ve milletvekillerine teşekkür etti.
Teklifin tümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından TBMM Başkanvekili Celal Adan, birleşime ara verdi. Aranın ardından komisyonun yerini almaması üzerine Adan, birleşimi, yarın saat 14.00’te toplanmak üzere kapattı.