Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, 2. Orta Asya-Rusya Zirvesi’nin sonuçlarının istikrar ve ilerleme adına bölgesel işbirliğinde yeni sayfa açacağını söyledi.
Tokayev, Tacikistan’ın başkenti Duşanbe’de düzenlenen zirvede yaptığı konuşmada, Orta Asya‘nın potansiyelinin dünyanın önde gelen ülkelerinin bu formattaki müzakerelere ilgisini artırdığını ve Rusya ile bu zirvenin bundan 3 yıl önce Kazakistan‘ın başkenti Astana’da gerçekleştirildiğini belirtti.
Tokayev, “Bugünkü toplantının amacı, Rusya ile uzun vadeli çok taraflı ilişkilere yeni ivme kazandırmak.” dedi.
Orta Asya ülkeleri arasında Kazakistan için Rusya ile ilişkilerin önemine dikkati çeken Tokayev, “Burada ülkelerimiz arasında dünyanın en uzun sınırının (7 bin 591 kilometre) olduğunu belirtmek yeterli olacaktır. Dolayısıyla, eşi benzeri görülmemiş jeopolitik çalkantılara ve küresel ekonomik durumun istikrarsızlığına rağmen Rusya, Kazakistan’ın müttefiki ve stratejik ortağı olmuştur ve olmaya devam edecektir.” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Tokayev, Rusya’nın halihazırda Orta Asya ülkeleriyle ticaret hacminin yarısından fazlasının Kazakistan’ın payına düştüğünü ve geçen yıl iki ülke arasındaki karşılıklı ticaret hacminin 28 milyar dolara ulaştığını söyledi.
“Kazakçaya gereken önemin verilmesine devam edilecektir”
Kazak petrolünün önemli miktarının yurt dışına taşındığı Hazar Boru Hattı Konsorsiyumu (CPC) konusunda Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e gösterdiği derin anlayış için teşekkür eden Tokayev, 2024 yılında 63 milyon ton Kazak petrolünün taşındığı CPC’nin önemini vurguladı ve ayrıca Kazakistan üzerinden her yıl Çin’e 10 milyon ton Rus petrolünün sevk edildiğini belirtti.
Tokayev, bunun yanı sıra Hazar Denizi’nin çekilmesiyle ilgili Rusya ile sınır aşan su kaynakları yönetimi konusunda acil işbirliğine dikkati çekti.
Kazakistan’da Rusçanın kullanımına ilişkin Tokayev, “Kamuoyu konuşmalarımda Kazak gençlerinin Rusçaya iyi derecede hakim olmasının önemini vurguluyorum ancak bu, Kazakçanın devlet dili statüsünü daha da güçlendirmek için sürekli çaba gösterilmesini engellemez. Ana dillerimiz, Yüce Allah tarafından bize gönderilmiş ve anayasal süreçle devlet statüsü kazanmıştır. Bu nedenle, Kazakçaya gereken önemin verilmesine devam edilecektir.” değerlendirmesinde bulundu.
Tokayev, Afganistan faktörünün Orta Asya’nın güvenliğinde önemli yer tutmaya devam ettiğine ve bu bağlamda Birleşmiş Milletler Afganistan Yardım Misyonu ile işbirliğinin faydalı olabileceğine dikkati çekti.
Duşanbe Zirvesi’nin sonuçlarının Orta Asya ülkeleri ve Rusya’da istikrar ve ilerleme adına bölgesel işbirliğinde yeni sayfa açacağına inandığını dile getiren Tokayev, 12 Kasım’da Rusya’ya resmi ziyaret gerçekleştireceğini duyurdu.
