Biruni Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ecem Fatma Karaman, yaygın kullanılan Parasetamol ve İbuprofen gibi ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçların yüksek dozlarda kullanımının ciddi organ hasarlarına yol açabileceğini belirtti.
Üniversiteden yapılan açıklamada görüşlerine yer verilen Karaman, reçetesiz satılan ilaçların da dikkatli ve kontrollü kullanılması gerektiği uyarısında bulundu.
Karaman, farmasötik toksikolojinin ilaç ve kimyasalların insan sağlığı üzerindeki olumsuz etkilerini inceleyen bir bilim dalı olduğunu kaydetti.
İlaçların yanlış ve kontrolsüz kullanımının hayati riskler taşıdığını vurgulayan Karaman, “Parasetamol yüksek dozda alındığında karaciğer başta olmak üzere böbreklerde de kalıcı hasar bırakabilir. İbuprofen ise mide kanaması, ülser, böbrek hasarı ve akut böbrek yetmezliğine neden olabilir.” ifadelerini kullandı.
Özellikle reçetesiz satılan ilaç ve takviyelerin güvenli olduğu yönündeki yaygın inanışın halk sağlığı için tehdit oluşturduğunu kaydeden Karaman, şöyle devam etti:
“Bu ilaçların bilinçsiz kullanımı organ hasarı, ilaç etkileşimleri ve hatta ölümle bile sonuçlanabilir. Benzer şekilde ‘doğal’ veya ‘bitkisel’ olduğu düşünülen takviyeler de sanıldığı kadar masum değildir. İçerdikleri aktif bileşenlerin standardize edilmemiş olması, kalite kontrol sorunları ve ilaçlarla etkileşim potansiyeli, ciddi toksik etkilere yol açabilir.”
Eczacıların bu süreçte hastaları doğru bilgilendirme ve toplum sağlığını koruma noktasında kritik bir rol üstlendiğini vurgulayan Karaman, “Farmasötik toksikoloji eğitimi almış eczacılar, hem bireysel hasta bakımında hem de toplum sağlığında önemli bir köprü görevi görmektedir.” değerlendirmesini yaptı.
Çevresel kirlilik ve günlük yaşamda maruz kalınan kimyasalların da toksikoloji alanının çalışma konuları arasında olduğunu aktaran Karaman, mikroplastikler, endokrin bozucular ve ağır metallerin insan sağlığı için küresel tehdit oluşturduğunu kaydetti.