Spor basını bir süredir Türk milli futbolcu Galatasaray’lı Barış Alper Yılmaz’ın Suudi Arabistan ekiplerinden Neom Spor Kulübü’ne (SC) transfer olabileceğini konuşuyor.
Sarı kırmızılı takımla antrenmanlara çıkmadığı iddia edilen Yılmaz’ın olası transferi için Galatasaray Başkanı Dursun Özbek, “Başarılı olmuş takımın kompozisyonunu bozmayı uygun bulmuyorum” dedi.
Yılmaz’ın menajeri Tuncay Maldan ise yaptığı yazılı açıklamada milli futbolcunun transferinde söz hakkı olması gerektiğini söyledi.
Türk basınında çıkan bazı haberlere göre, Yılmaz Galatasaray’ın 24 Ağustos Pazar günkü Kayseri spor maç kadrosuna alınmayacak.
Henüz kurulma aşamasındaki Neom Spor Kulübü ise ülke futbolunun en ilginç hikâyelerinden birine sahip.
2023’te el değiştiren ve eski adı Al-Suqoor olan kulüp, Nisan ayında Suudi futbolunun en üst kümesi olan Pro Lig’e yükselerek tarihlerinde bir ilki yaşadı.
Bu sezon Suudi Pro Ligi’nde mücadele edecek olan takım şimdilik maçlarını Tebük şehrindeki Kral Halid Stadyumu’nda oynuyor.
Anacak 2030’ların başında Kızıldeniz kıyısındaki yeni kurulacak olan tartışmalı şehir Neom’a taşınmaları planlanıyor.
Neom şehri, hem halen burada yaşayan insanların zorla yerlerinden edilmesi hem de işçilerin çalışma koşulları nedeniyle eleştiriliyor.
Suudi hükümeti ve Neom projesi yetkilileri bu iddialarla ilgili sorulara yanıt vermeyi reddediyor.
Bazı çevreler ayrıca Suudi Arabistan’ı büyük spor yatırımlarıyla insan hakları ihlallerinin üzerine örtmeye çalışmakla suçluyor.
Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu desteği
Bu sıradışı kulübün arkasında, Suudi Arabistan Kamu Yatırım Fonu (PIF) bulunuyor.
Aynı zamanda İngiltere Premier Lig takımlarından Newcastle United’ın da sahibi olan bu fon, Al-Hilal, Al-Nassr, Al-Ittihad ve Al-Ahli gibi devlerin de destekçisi.
Neom SC’nin hedefleri büyük.
Önümüzdeki sezon ligde ilk üçe girmek, ardından Asya Şampiyonlar Ligi’ni kazanıp FIFA Kulüpler Dünya Kupası’nda boy göstermek istiyorlar.
Pro Lig’deki ilk sezonu öncesinde Lyon’dan Fransız hücum oyuncusu Alexandre Lacazette’yi kadroya katmaları, bu iddianın en güçlü göstergelerinden biri olarak görülüyor.
Takım ayrıca Fransa Ligue 1 ekiplerinden Nantes’tan Nathan Zézé’ye 20 milyon euro, Nice’ten Marcin Bulka’ya 15 milyon ve Lyon’dan da Saïd Benrahma’ya 12 milyon euro harcadı.
Takımın kaptanlığını Suudi milli takımının da kaptanı olan Salman Al-Faraj yapıyor.
Avrupa futbolunda da bilinen Mısırlı Ahmed Hegazy de yine kulübün oyuncularından.
Neom’un hükümet ilişkilerinden sorumlu icra direktörü ve Neom SC’nin başkanı Meshari Al-Motairi, “Engulfed: How Saudi Arabia Bought Sport, and the World” (Yutulmuş: Suudi Arabistan’ın Sporu ve Dünyayı Satın Alması) adlı kitabın yazarı James Montague’a verdiği röportajda kulübü “Bu, Veliaht Prens’in devrim vizyonunun bir parçası” diye anlatıyor:
“Kulübe yeni bir DNA katmaya çalışıyoruz, böylece krallığın büyük kulüpleriyle rekabet edebilir.”
Şehir projesi ve Al-Suqoor’un devri
Kulübün temeli Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın 2017’de, Kızıldeniz kıyısında inşa edilecek şehir projesini duyurmasıyla atıldı.
Neom isimli bu projenin merkezinde 170 kilometre uzunluğunda, düz bir çizgi halinde planlanan “The Line” (Hat) var.
Şehirde, yapay zekânın her şeyi izlemesi, dokuz milyon vatandaşın ihtiyaçlarını tahmin edip karşılaması planlandı.
Şehir Suudi Arabistan’ın 2034 Dünya Kupası ev sahipliği başvurusunda da önemli bir yere sahipti.
Adaylık dosyasına göre stadyumlardan biri Neom’da olacak.
Neom SC de bu stadyuma yakışır bir takım kurulması fikriyle doğdu.
Bunun için 1965 yılında kurulan ve Türkçede “Şahinler” anlamına gelen Al-Suqoor Kulübü kullanıldı.
Hayal mi kibir mi?
Al-Suqoor, kurulduğu yıldan bu yana çoğunlukla Suudi üçüncü ya da ikinci liginde oynamıştı.
Az sayıda taraftarı olan bu mütevazı kulüp, 2011 yılında ise ilk kez ülke futbolunun ikinci kümesi olan Suudi 1. Ligi’ne yükselme başarısı gösterdi. Ancak daha sonra işler o kadar da yolunda gitmedi, üst üste küme düştüler.
Haziran 2023’te ise Suudi Spor Bakanlığı Al-Suqoor’un bir şirkete dönüştürüleceğini ve sahibinin de Neom olacağını duyurdu.
Aralık 2023’te bu dönüşüm gerçekleşti ve Al-Suqoor’u renkleri, logosu ve ismi resmen değişti.
Montague, şehir projesini “Kime sorduğunuza bağlı olarak nefes kesici bir hayal ya da aşırı bir kibir olarak tanımlanabilir” diye tarif ediyor.
2021-22 sezonunda 3. Lig’te olan kulüp, üst üste her yıl yarıştığı ligin şampiyonu olarak bu sezon Suudi Pro Ligi’ne kadar yükseldi.
Şehir projesi neden tartışmalı?
Neom projesi insan hakları ihlalleri gibi konular nedeniyle tartışılıyor.
Neom’un inşası için 60 bin işçi çalışıyor. Bunların çoğu yabancı.
İnsan hakları örgütleri iş koşulları, sözleşmeler ve güvenlik konularında endişeler dile getiriyor.
Ayrıca bölgede yaşayan bazı köylü ve kabilelerin zorla tahliye edildiği yönünde haberler var.
Hatta evlerini terk etmek istemeyen köylülerin vurulması bile emredildi.
Hükümetten gelen açıklamalara göre 6 binden fazla kişi bu hat üzerindeki evlerini boşalttı ve başka yere taşındı.
Ancak İngiltere’deki insan hakları kuruluşu ALQST’nin tahminlerine göre bu sayı çok daha fazla.
Tüm bu tartışmalara rağmen plan, 2030’ların başında 300 bin, uzun vadede ise dokuz milyon kişinin Neom’da yaşamasını öngörüyor.
Bin Selman, Neom’un inşa edileceği bölge için mükemmel bir “boş tuval” nitelemesinde bulunmuştu.
500 milyar dolar değerindeki Neom projesi, 2030 Suudi Vizyonu adı verilen stratejinin bir parçası. Amaç, Suudi ekonomisinin petrole bağımlılığını azaltmak.
