İtalya Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, Akdeniz‘de Türkiye gibi önemli bir ülkeyle işbirliğinin insan kaçakçılarıyla mücadelelerini güçlendireceğini belirterek, ayrıca Ankara’nın, Rusya- Ukrayna Savaşı’nda diyaloğu kolaylaştırmak açısından önemli bir rol oynayabileceğini bildiklerini söyledi.
Çalışma ziyareti kapsamında İtalya‘nın başkenti Roma’ya gelen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İtalya Dışişleri Bakanlığında Antonio Tajani ile görüştü.
İki bakan, görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Ev sahibi Bakan Tajani, Türkiye ve İtalya’nın stratejik ortak olduğunu ve nisan ayında Roma’da yapılan Türkiye-İtalya Hükümetlerarası Zirve’nin de bunu gösterdiğini belirterek, bu akşam düzensiz göçle mücadelede işbirliğinin güçlendirilmesi belgesinin imzalanmasının Akdeniz‘de ve özellikle Libya’dan göç kalkışlarının önlenmesinde çok faydalı olacağını ifade etti.
Tajani, İtalya için düzensiz göç meselesinin hayati önem taşıdığını vurgulayarak, “Akdeniz bölgesinde Türkiye gibi önemli bir ülkeyle işbirliği, insan kaçakçılarına karşı mücadelemizi güçlendirmemizi sağlayacaktır. Bu girişim, (İtalya) hükümetin, Akdeniz‘de düzensiz göçle, uyuşturucu kaçakçılığı ve terörizmle mücadelede kilit bir ülkeyle yürüttüğü somut bir eylemdir.” diye konuştu.
İki ülkenin kolluk kuvvetlerinin eğitimi konusunda birlikte çalışılacağını anlatan Tajani, şu değerlendirmede bulundu:
” Akdeniz‘deki suç ağlarını çökertmeyi ve düzensiz göçün önlenmesi için sahil güvenliklerimiz arasındaki işbirliğini güçlendirmeyi hedefliyoruz. Aynı konu, ağustosta İstanbul’da Başbakan (Giorgia) Meloni ile Cumhurbaşkanı (Recep Tayyip) Erdoğan, Libya Başbakanı (Abdulhamid) Dibeybe, Türkiye İçişleri Bakanı ve İtalya İçişleri Bakanı arasında da ele alındı. Dolayısıyla biz, İtalya, Türkiye ve Libya arasında diyaloğu güçlendirmek için çalışıyoruz. Bunu diğer bölgesel aktörlere de yaymak istiyoruz çünkü bizim için Kuzey Afrika’nın ve Akdeniz‘in istikrarı hayati önem taşıyor.”
Tajani, “Akdeniz artık göçmenlerin mezarlığı olmamalı, refah ve büyüme inşa etmeye hizmet eden bir deniz olmalı.” dedi.
Rusya- Ukrayna Savaşı
Rusya- Ukrayna Savaşı’na da değinen Tajani, “Türkiye ile Ukrayna’da barış inşa etmek için de iyi bir şekilde çalışabiliriz. Ankara’nın diyaloğu kolaylaştırmak açısından önemli bir rol oynayabileceğini çok iyi biliyoruz. Ayrıca, Bakan Fidan’a İtalya’nın, barış sağlandığında Ukrayna’ya, NATO’nun 5. maddesi modelinde bir güvenlik garantisi verilmesi önerisini de yineledim.” diye konuştu.
Tajani, Karadeniz’in güvenliğinde Türkiye’nin rolünü göz önünde bulundurarak deniz mayınlarının temizlenmesi fikrini de tartışmaya açık olduklarını belirterek, “Bu alanda büyük bir tarihe ve deneyime sahibiz, deniz taşımacılığının güvenliğini sağlamak için de çalışabileceğimize inanıyorum.” dedi.
Türkiye-İtalya ekonomik ilişkileri
İki ülke arasında ekonomik ilişkiler konusunda işlerin doğru yönde ilerlediğini gördüklerini dile getiren Tajani, “Bu alanda işbirliğini güçlendirmek için daha çok çalışmaya karar verdik. 2024 yılında toplam 32 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaştık. Türkiye’nin Akdeniz bölgesinde en büyük, Avrupa’da ise ikinci büyük ticaret ortağıyız, bu nedenle son yıllarda Türkiye’ye ihracatımız iki katından fazla arttı. Dolayısıyla daha fazla yatırım yapmaya ve elbette ülkemize gelecek yatırımları da kabul etmeye hazırız.” ifadelerini kullandı.
İki ülke arasında son dönemde öne çıkan savunma sanayindeki ortaklıklara da değinen Tajani, şöyle devam etti:
“Barış için yürütülecek çalışmalar konusunda da birlikte çalışmaya hazırız. Bakan’a, savunma sanayisine ilişkin tutumumuzu da yineledim. Amacımız, sadece AB’ye üye ülkelerle değil, ABD, İngiltere ve Türkiye gibi ülkelerle de işbirliği yaparak savunma sanayimizi güçlendirmektir. Ayrıca Suriye’de, Lübnan’da ve tüm Orta Doğu’da istikrarı güçlendirme konusunda hemfikir olduk. Biz, barış ve istikrar için dost ülke Türkiye’nin rolüne çok güveniyoruz ve birlikte önemli adımlar atabileceğimize inanıyoruz.”
“Tepkinin de aşılmaması gereken bir sınırı vardır. Maalesef, İsrail bu sınırı aşmıştır”
AA muhabirinin, İsrail’in Katar’ın başkenti Doha’da Hamas müzakere heyetine saldırısına ilişkin uluslararası toplumun yeterli tepkiyi gösterip göstermediği sorusuna Bakan Tajani, “Doha’ya yönelik saldırıları kınıyoruz çünkü bu, hava sahasının ihlalidir. Bu saldırılar, Gazze’de ateşkes sağlanması için barış müzakerelerinin önemli bir parçası olan bir ülkenin hava sahasını ihlal ediyor.” yanıtını verdi.
Tajani, İsrail’in kendisini savunma hakkı olduğunu iddia ederek, “Ancak tepkinin de aşılmaması gereken bir sınırı vardır. Maalesef İsrail bu sınırı aşmıştır. Uluslararası hukuk ve insancıl hukuk hakları birçok kez ihlal edilmiştir. İsrail’e artık bombaların, saldırıların durması gerektiğini, artık barışa ulaşmanın zamanı geldiğini söyledik. Elbette Hamas da tüm rehineleri koşulsuz olarak derhal serbest bırakmalıdır.” diye konuştu.
İtalya olarak iki halk, iki devlet çözümüne inandıklarını belirten Tajani, şunları kaydetti:
“Bir Filistin Devleti’nin hayata geçirilmesinin doğru olduğuna inanıyoruz. Türk dostum ve mevkidaşım Dışişleri Bakanı’na da İtalya’nın, Filistin’in birliği için Gazze ve Batı Şeria’nın birleştirilmesi temelinde Müslüman bir ülkenin öncülüğünde, BM bayrağı altında bir uluslararası misyonu desteklediğini tekrar ettim. Bu birleşme, bir Filistin Devleti’nin doğması için temel şarttır. 22 Eylül’de New York’ta hazırlanmakta olan belgeyi imzalayacağımızı söyledim.”
Tajani, AB Dışişleri Bakanlarının son gayriresmi toplantısında da Almanya ile beraber, Batı Şeria’nın bir kısmını işgal eden, Filistinli sivillere saldıran yeni İsrailli yasa dışı yerleşimcilere yönelik yeni yaptırımlardan yana olduklarını belirterek, “Ayrıca, dün Strazburg’da Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in sunduğu yaptırım önerilerini değerlendirmeye hazır olduğumuzu ve bu öneriler Konsey’e sunulur sunulmaz Avrupa’daki müttefiklerimizle birlikte gerekli değerlendirmeleri yapacağımızı belirttim.” değerlendirmesinde bulundu.
“(Polonya’nın hava sahasının Rus İHA’larınca ihlali) Umarım bir daha olmaz”
Tajani, Rusya’ya ait İHA’ların Polonya’nın hava sahasını ihlalinin NATO’ya yönelik bir test olup olmadığına dair soruya şu yanıtı verdi:
“İtalya bunu açıkça kınadı. Rusya’nın askeri açıdan bile olsa müdahale yeteneklerini test etmek istediği açık. Umarım bu bir daha olmaz. Bu yeni bir şey değil. Ben Hava Kuvvetleri subayıyken, Varşova Paktı MiG’lerinin NATO sınırına yaklaşmasını ve müdahale yeteneklerini test etmelerini izliyorduk. Bu normal, ancak çok endişe verici. Umarım bir tırmanma olmaz. En ufak bir hata bile durumun daha da kötüleşmesine yol açabilir. Savaş için değil, barış için çalışmalıyız ancak İtalya ve NATO’nun toprak bütünlüğünü savunmalıyız.”
