İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisinde, İBB yönetiminin kentteki toplu ulaşım araçları ile taksi ve okul servislerine yüzde 30 zam yapmasına AK Parti grubunca tepki gösterildi.
İBB Meclisi eylül ayı toplantılarının üçüncü oturumu, Meclis 2. Başkanvekili Gökhan Gümüşdağ başkanlığında Saraçhane’deki belediye binasında yapıldı.
Mecliste, İstanbul’da otobüs, metro, metrobüs, minibüs ve vapur gibi toplu ulaşım araçları ile taksi ve okul servislerine yüzde 30 zam yapılmasına ilişkin teklif görüşüldü.
Teklif görüşmeleri sırasında söz alan AK Parti’li Meclis Üyesi ve Tarife Komisyonu Üyesi Abdurrahim Güneşdoğdu, toplu ulaşıma bu yılın ocak ayında enflasyonun üzerinde yüzde 35 zam yapıldığını söyledi.
Güneşdoğdu, “Şimdi bu aşamada yeniden zam yapılmasını gerektiren herhangi bir neden, herhangi bir matematiksel veri, ekonomik gerekçe olmadığı halde bu gelen zam teklifinin İstanbul halkına ağır bir külfet olacağını düşünüyoruz.” dedi.
İBB yönetiminin, seçim döneminde bazı hizmetler için “ucuzlatacağız” ve “bedava yapacağız” yönünde söylemlerde bulunduğunu aktaran Güneşdoğdu, şöyle devam etti:
“2019 yılından bugüne kadar hemen hemen her hizmet kalemine astronomik zamlar yapılmıştır. Bunun en basit örneği, su 4 lirayken bugün en düşük birim fiyatı 50 lira. Bugün 16 milyon İstanbulluyu ilgilendirecek bir gündemi görüşüyoruz. Şimdi 2,6 lira olan bir şeyi bugün 35 lira yapmak istiyoruz. 2025 yılının ocak ayında neyi öngöremedik veya hangi veriler esas alınarak bu şekilde revize bir zam yapılıyor, bunu anlamlandıramıyoruz.”
Bu teklifle ulaşıma yüzde 30 civarında zam yapıldığına dikkati çeken Güneşdoğdu, 2024 yılının haziran ayında elektronik tam bilet ücretinin 17,70 lira olduğunu, bugünse 35 liraya çıkacağını kaydetti.
Güneşdoğdu, yılın bitmesine üç ay olduğunu hatırlatarak, “Buradaki Meclis üyelerinin vicdanına sesleniyorum. Bu zam aşırı derecede fahiş, haksız, İstanbul’da çok olumsuz sonuçlar oluşturabilecek nitelikte. Biz, bu tekliften geri dönülmesini talep ediyoruz. Bizim bu zam talebine katılmamız mümkün değil. Muhalefet şerhimizi de bildiriyoruz.” diye konuştu.
“İETT hiçbir zaman talep ettiği artışları UKOME’den geçirememiştir”
Bunun üzerine söz alan CHP’li Meclis Üyesi ve Tarife Komisyonu Başkanı Mustafa Karaoğlu, 2006 yılında kurulan UKOME’nin yapısının 2020 yılında değiştirildiğini söyledi.
Karaoğlu, “Hem İETT hem de diğer kurumlarla ilgili ne zaman bir çalışma, bir formülasyonla her yıl düzenlenmesi istenen ücret tarifeleri konusunda getirilen teklifler, UKOME’deki oy çokluğu nedeniyle hiçbir zaman için istenilen miktarlarda artışlar yapılamadı.” diye konuştu.
Bu yılın haziran ayında verilen Danıştay kararıyla UKOME’deki bu ücret tarifelerini belirleme yetkisinin İBB Meclisi’ne geldiğini dile getiren Karaoğlu, artık bundan sonraki süreçte bu konuların bu meclisçe çözümleneceğini belirtti.
Karaoğlu, kendilerinin de bu zammı istemediğini anlatarak, “Halihazırda uygulanan bilet ve ücret tarifelerinin yarattığı maliyet unsurlarının yıllara sarih olarak oluşturduğu finansal yüklerle vatandaşlarımıza ekonomik olarak sunulan toplu ulaşım hizmetleriyle birlikte kamu kaynaklarının da sürdürülebilir bir şekilde kullanabilmesi adına akaryakıt, elektrik, döviz kuru, ithal yedek parça ve benzeri alanlarda artan maliyetlerin bilet ve ücret tarifelerine yansıtılması elzemdir.” ifadelerini kullandı.
Bunun üzerine tekrar söz alan AK Parti’li Meclis Üyesi ve Tarife Komisyonu Üyesi Güneşdoğdu, “UKOME üyelerinin geçmiş yıllarda kimlerden oluştuğunu bilmiyorum ama hepsine bir teşekkür borçlu olduğumuzu anladım. Çünkü oradaki arkadaşlar direnmese demek ki bugün İETT bilet ücretinde 35 lirayı değil de 70 lirayı konuşacaktık.” dedi.
“Siz 27 lira verirseniz ben üstüne 70 lirayı İBB olarak tamamlarım”
CHP Grup Sözcüsü Gencay Özcan, zam yapılmasının ekonomik durumla ilgili olduğunu savundu.
Toplu ulaşımın sübvanse edildiğine dikkati çeken Özcan, “Bu senenin ilk 9 ayı itibarıyla İBB, yatırıma aktardığı kaynağın yaklaşık yüzde 9’u yani 30 milyar lirası ulaşıma sübvanse olarak verildi. Bu, şu demek: Siz 27 liraya bir bilet alıyorsunuz. Bu yolculuğun asıl maliyeti örneğin 100 lira… Siz 27 lira verirseniz ben üstüne 70 lirayı İBB olarak tamamlarım.” diye konuştu.
AK Parti’li Meclis Üyesi Muhammet Kaynar, Gencay Özcan’ın konuşmasında zam yapmanın haklılığını anlatmaya çalıştığını söyledi.
Kaynar, “CHP 2019 seçimlerinde vatandaşa söz verdi. ‘Ulaşımı ucuzlatacağız, suyu bedava yapacağız.’ dedi. 2019’da bir otobüs bileti 2,69 liraydı, bugün 35 lira oldu. 2019’da bir metreküp su, en düşük tarifede 4 liraydı, bugün 50 lira. Her ay da zam geliyor. 2019’da 1 saat otopark 6 liraydı, bugün 150 lira.” bilgisini verdi.
“İBB tarihinde en fazla zammı siz yaptınız”
AK Parti Grup Sözcüsü Murat Türkyılmaz, CHP’li Özcan’ın zammı savunduğunu belirterek, “Suyu ucuzlatacağız.’ dediniz, İBB tarihinde en fazla zammı siz yaptınız. ‘Ulaşımı ucuzlatacağız.’ dediniz, en fazla zammı yine siz yaptınız.” dedi.
Akaryakıt fiyatlarında 2019 ile 2025 yılları arasındaki değişimden bahseden Türkyılmaz, “Akaryakıt yüzde 715 artmış, siz yüzde 938 zam yapmışsınız. Tabii bu insaflı UKOME şartlarında. UKOME’de reddedilmeseydi bu rakamlar çok daha yükseklere çıkacaktı.” diye konuştu.
Türkyılmaz, İstanbulluların ulaşımda A noktasından B noktasına güvenli, ucuz ve hızlı gitmek istediğini vurgulayarak, şunları kaydetti:
“Bugünkü zamlarla da ortaya konulduğu gibi maalesef pahalı yolculuk yapan İstanbullular var. Bu neden böyle oldu? İETT’nin 3 lirasından 1 lirasını, üçte birini, milyarlarca lirayı siz, hayatı boyunca hiç otobüs bakımı yapmamış bir firmaya verirseniz, İETT’yi de, İBB’yi de, bu yönetim zafiyetinin bedelini vatandaşa ödetmek zorunda bırakırsınız. Aslında hikayenin özeti budur. Hatta o kadar ki 30 yaşını sırf geçtikleri için öğrencilerin harçlıklarına göz dikecek kadar maalesef zavallı duruma düşersiniz. Biz buna müsaade etmeyeceğiz.”
Meclis 2. Başkanvekili Gökhan Gümüşdağ ise “Bir zam yapıldı, ihtiyaç gereksinimi oldu. Bizce aşikar. 9 aydır zam yapılmamış, aşikar. Biz, bir zam yapmışsak sizin de dediğiniz gibi karşılığını vatandaş görecektir, oylayacaktır.” ifadelerine yer verdi.
İBB Meclisinde, kentteki toplu ulaşım ile taksi ve okul servislerine yüzde 30 zam yapılmasını içeren “Toplu Ulaşım Ücret Tarifesi Düzenlemesi” başlıklı gündem maddesi AK Parti’nin “hayır” oyuna karşılık CHP grubunun oylarıyla oy çokluğuyla kabul edilmişti.
