SGK (Sosyal Güvenlik Kurumu) 2016 yılından itibaren “Sahte Sigortalılık Tespit Projesi” yürütüyor. Bu proje kapsamında, yapay zeka teknolojisi kullanılarak sahtecilik şüphesi olanlar mercek altına alınıyor. Özellikle yurt dışında yaşayan gurbetçilerin sigortalılık durumları detaylı bir şekilde inceleniyor. Son günlerde emekli maaşlarının iptal edilme haberleri yeniden gündeme gelirken SGK eski Başmüfettişi İsa Karakaş’tan kritik bir uyarı geldi.
Karakaş, e-Devlet hizmet dökümünde “K, Ş, S” harflerinin bulunmasının, sigortalılığın risk altında olduğunu gösterdiğini belirtti.
“BU ÜÇ HARF SİGORTALILIĞIN İPTAL EDİLDİĞİNİ GÖRÜYOR”
Karakaş şu ifadeleri kullandı:
“E-devlet hizmet dökümünde “K, Ş, S” gibi harflerin bulunması, sigortalılığın risk altında olduğunu gösteriyor. Peki, bu süreç sona erer mi? Elbette ki bitmeyecek. Pek çok vatandaşımız haklı olarak, “SGK neden yıllar önce denetlemedi?” diye soruyor. Evet, bu çok doğru bir soru. Eğer en başından denetimler sıkı yapılsaydı, mağduriyetler bu kadar büyük olmazdı. Ancak unutulmamalıdır ki SGK’da toplam denetim elemanlarının sayısı 1000-1500 civarında ve bu kişiler yüzlerce farklı denetim işi yapıyor. 85 milyon nüfusa sahip bir ülkede tek tek tüm işlemleri denetlemek zaman alıyor.
Önümüzdeki günlerde, aylarda ve yıllarda denetimler devam edecek. Eğer çalışmanız fiili ve gerçek değilse, hizmet akdine uygun şekilde çalışmıyorsanız ve kendinizi sigortalı göstermişseniz ya da bir başkası sizi sigortalı göstermişse risk altındasınız. E-Devlet hizmet dökümünde “K, Ş, S” harfleri bulunuyorsa, kaç yıl geçerse geçsin SGK denetim yaptığında hileli bir çalışma tespit ederse emekliliğiniz iptal edilecektir.”
SGK ÖDEDİĞİ MAAŞI FAİZİYLE GERİ İSTEYEBİLİR
Emeklilik iptal edildiğinde, SGK, ödediği maaşları faiziyle ve gecikme cezasıyla geri alır. Sahte sigorta primleri iade edilmez. Sahte sigortalılık nedeniyle sağlıktan faydalandıysanız, SGK sağlık masraflarını da sizden talep edebilir.
HARFLER NE ANLAMA GELİYOR?
‘K’ harfi:“Kontrollü İşyeri” anlamına gelir ve bu, denetim elemanları tarafından işyerinin süreçlerine dair yapılan denetimler sonucunda işyerine verilen bir işaretlemeyi ifade eder. Kontrollü işyerleri, geçmişte olumsuzluklar yaşanmış ve çalışanlar için mağduriyetler oluşmuş işyerleri olabilmektedir. Bu nedenle, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan denetimlerle, çalışanların mağduriyet yaşamamaları için bu tür işyerlerinin sürekli izlenmesi sağlanır. Kontrollü işyerlerinde, denetim elemanları tarafından yapılan incelemeler doğrultusunda riskli görülen süreçler belirlenir ve işyerinin çalışma koşulları daha sıkı bir şekilde takip edilir. Böylece, işyerindeki olası sorunların önüne geçilmesi amaçlanır. Bu uygulama, çalışanların güvenli ve sağlıklı bir çalışma ortamında faaliyet göstermelerini sağlamak adına büyük önem taşır.
‘Ş’ harfi:“Şüpheli İşyeri” anlamına gelir ve bu, bir işyerinin faaliyetlerine ilişkin şüphe uyandıran durumları ifade eder. Bu tür işyerlerinde, fiili olarak faaliyet gösterilip gösterilmediği veya primlerin düzenli olarak ödenip ödenmediği konusunda belirsizlikler ortaya çıkabilir. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yapılan denetimler sonucunda, bu tür işyerleri şüpheli olarak işaretlenir ve daha dikkatli bir şekilde takip edilir. Şüpheli işyerlerinde, SGK’nın denetim elemanları tarafından yapılan işlemlerle, işyerinin yasal yükümlülüklerini yerine getirip getirmediği, faaliyetlerinin doğruluğu ve çalışanların haklarının güvence altına alınıp alınmadığı incelenir. Bu uygulama, çalışanların mağduriyet yaşamaması için önemli bir denetim sürecini oluşturur.
‘S’ harfi: “Sahte İşyeri” anlamına gelir ve en riskli işyeri grubunu ifade eder. Bu tür işyerleri, fiili olarak herhangi bir faaliyeti olmayan, yalnızca sigorta primi toplamak veya usulsüzlük yapmak amacıyla tescil edilen işyerleridir. Gerçek bir faaliyet göstermeyen bu işyerleri, çalışanların sigorta primlerini ödemek için kullanılabilir. Sahte işyerlerinden emekli olan bireylerin, ilerleyen yıllarda bu işyerinin sahte olduğu tespit edildiğinde emeklilik maaşları iptal edilebilir. Bunun yanı sıra, sahte işyerlerinde sigortalı çalışanların aldığı sağlık hizmetleri ve geçici iş görmezlik gelirleri de, yasal faizlerle birlikte geri alınır. Bu tür durumlar, hem çalışanları mağdur etmekte hem de sosyal güvenlik sistemine zarar vermektedir. Sosyal Güvenlik Kurumu, bu tür sahte işyerlerinin önüne geçmek için denetimlerini sıkı bir şekilde sürdürmektedir.
