(ANKARA) – CHP Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Teklifi’ne ilişkin yaptığı değerlendirmede, “2025 yılı bütçesinde faiz giderleri için 1 trilyon 950 milyar liralık ödenek ayrılmıştı. Bu sene o rakam tam 2 trilyon 742 milyar liraya çıkmış durumda. Geçen senin bütçesinin yüzde 13’ü sadece faize ayrılmışken, bu sene bu oran yüzde 14.4’e çıkıyor” dedi.
CHP Manisa Milletvekili Bakırlıoğlu, bugün Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz tarafından açıklanan 2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Teklifi’ni değerlendirdi. “2026 yılı bütçesinin bir önceki yılın bütçesine göre yüzde 28 artışla 18 trilyon 929 milyar liraya” ulaştığını kaydeden Bakırlıoğlu, şunları ifade etti:
“Buna göre 18 trilyon 929 milyar liralık bir harcama söz konusu. Gelire baktığımız zaman da önümüzdeki sene 16 trilyon 216 milyar liralık gelir toplanması öngörülmekte. Bu gelirlere baktığımız zaman her zaman olduğu gibi gelirlerin yüzde 85’i yani 13 trilyon 783 milyar liralık kısmı vergilerden oluşmakta. Vergileri incelediğimiz zamanda hiçbir şey değişmemiş önceki yıllarda. Aslan payını her zaman olduğu gibi dolaylı vergiler ÖTV ve KDV yani gelir durumuna bakmazsızın harcama üzerinden yapılan, alınan vergileri oluşturmakta. Buna göre toplam vergiler içerisinde ÖTV’nin payı geçen seneye göre biraz artmış, yüzde 19. KDV’nin payıysa yüzde 29. Peki dolaysız vergilere yani kazanç üzerinden alınan vergilere baktığımız zaman yüzde 25.5 gelir vergisi oluşturmakta. Gelir vergisi de biliyorsunuz daha çok bordrolulardan yani çalışan insanlar üzerinden alınan yurttaşlarımızdan alınan vergidir. Çalışan yurttaşlarımız önümüzdeki sene toplam vergilerin dörtte birini, yüzde 25’ini hazineye sağlayacaklar.
“Vergilerin bu kadar yüksek olması beraberinde adaletsizliği ve gelir dağılımında bozulmayı göstermekte”
Peki kurumlar vergisi ne olmuş? Kurumlar vergisinde oran yüzde 11.7. Geçen sene 2025 bütçesinde bu oran neydi? Yüzde 14.69. Yani kurumlar vergisinin toplam gelirler içerisindeki payı artmamış, yüzde 14.69’dan yüzde 11.70’e düşmüş. Dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı yüzde 63’lerde, dolaysız vergiler yani gelir üzerinden kazanç üzerinden alınan vergilerin payı ise yüzde 37. Bu rakamlara baktığımız zaman geçmiş senelerde olduğu gibi gelir dağılımındaki bozulmanın giderek artacağını görmekteyiz. Çünkü dolaylı vergilerin bu kadar yüksek olması beraberinde adaletsizliği ve gelir dağılımında bozulmayı göstermekte.
“Bütçede aslan payın alanlardan bir tanesi de faiz harcamaları”
Başka ne dikkatimizi çekti? Mesela faiz giderleri. Geçen sene 2025 yılı bütçesinde faiz giderleri için 1 trilyon 950 milyar liralık ödenek ayrılmıştı. Bu sene o rakam tam 2 trilyon 742 milyar liraya çıkmış durumda. Geçen senin bütçesinin yüzde 13’ü sadece faize ayrılmışken, bu sene bu oran yüzde 14.4’e çıkıyor. Bütçede aslan payın alanlardan bir tanesi de faiz harcamaları.
“Tarım kanununun 26. maddesi bu sene de yerine getirilmecek”
Dikkatimizi çeken başka bir şey tarıma ayrılan payın azalmış olması. Geçen sene bütçede tarıma ayrılan pay yüzde 4.8 iken, bu sene yüzde 4.7’ye düşmüş. Biz burada tarımsal desteklemelere baktık. Geçen sene tarımsal desteklemelere bütçeden ayrılan pay yüz 135 milyar lirayken, 2026 yılında 168 milyar liraya çıkmış. Bütçedeki artış yüzde 28 ancak, tarımsal desteklemelere ayrılan pay 24. Yani görece olarak hem tarıma ayrılan pay hem de tarımsal desteklere ayrılan pay oldukça azalmış durumda. Tarım Kanunu’nun 26. maddesinin emrettiği ‘gayri sahafi yurt içi hasılanın yüzde 1’i tarımsal destekleme olarak çiftçilere verilecektir’ hükmü bu sene de yerine getirilmemiş oluyor.”
