Türkiye’nin en köklü siyasi partilerinden biri olan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 2023 yılının sonlarında gerçekleştirilen 38. Olağan Kurultayının ardından, sadece lider değişimiyle değil, aynı zamanda ardı arkası kesilmeyen hukuki tartışmalarla da gündemden düşmüyor. Parti içi muhalefetin açtığı davalar, kurultayın iptali ve kararların geçersiz sayılması taleplerini içeriyor. Özellikle “mutlak butlan” gibi ciddi hukuki iddialar, sadece CHP’nin değil, Türkiye’deki siyasi hukuk sisteminin de sınandığı bir süreci işaret ediyor. Peki, CHP kurultay davası ne oldu? Mahkemeden mutlak butlan kararı çıktı mı? Daha da önemlisi, bu süreç Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP’ye geri dönüşü için bir zemin hazırlar mı? İşte detaylar…
CHP KURULTAY DAVASI NE OLDU?
Cumhuriyet Halk Partisi’nin 38. Olağan Kurultayı, 4-5 Kasım 2023 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirildi. Bu kurultayda Özgür Özel, uzun yıllar genel başkanlık görevini sürdüren Kemal Kılıçdaroğlu’nun yerine CHP Genel Başkanı seçildi. Ancak kurultay süreci ve özellikle oylama aşamaları, bazı delegeler ve parti içi muhalif çevreler tarafından ciddi şekilde tartışmaya açıldı.
İddialar, kurultay sürecinde usulsüzlük yapıldığı, delegelerin iradesinin doğru şekilde yansıtılmadığı ve bazı işlemlerin parti tüzüğüne aykırı olduğu yönündeydi. Bu gelişmeler üzerine, Ankara’daki ilgili asliye hukuk mahkemelerine birden fazla dava açıldı. Açılan davalarda, kurultayın iptali ve alınan kararların geçersiz sayılması talep edildi.
Şu anda bu davalar hâlâ devam etmektedir. Son duruşmalar, usul eksiklikleri ve teknik detaylar nedeniyle ertelendi. Mahkeme süreci tamamlanmış değil; davanın seyri, CHP’nin siyasi geleceği açısından kritik önem taşıyor. Özellikle genel başkanlık seçiminin iptali veya yeniden yapılması gibi olasılıklar, Türkiye siyasetinde büyük yankılar uyandırabilir.
MUTLAK BUTLAN KARARI ÇIKTI MI?
Mutlak butlan, Türk hukukunda işlemin baştan itibaren geçersiz olduğu anlamına gelir. Bu kavram genellikle medeni hukukta yer bulsa da, bazı durumlarda kamu hukuku ve idare hukuku çerçevesinde de değerlendirilebilir. Bir işlemin mutlak butlan kapsamında sayılabilmesi için hukuka açıkça ve ağır şekilde aykırı olması gerekir.
CHP kurultayıyla ilgili açılan davalarda, bazı davacılar bu işlemlerin mutlak butlan kapsamında değerlendirilmesini ve tüm kararların yok hükmünde sayılmasını talep etti. Ancak şu an itibariyle Türkiye’deki hukuk sistemi, siyasi parti kurultaylarında alınan kararlar için “mutlak butlan” kararını nadiren uygular. Çünkü siyasi partilerin iç işleyişi ve organ kararları, genellikle nispi butlan veya iptal davaları üzerinden değerlendirilir.
Dolayısıyla şu ana kadar mutlak butlan kararı çıkmamıştır. Mahkemeler, dosyalar üzerinde inceleme yapmaya devam etmektedir. Uzman hukukçular, mutlak butlan kararının çıkma olasılığını düşük görmekte, daha çok iptal ya da usulsüzlük tespiti gibi kararların çıkmasının daha muhtemel olduğunu belirtmektedir.
Bu noktada dikkat edilmesi gereken bir husus da şudur: Yüksek Seçim Kurulu’nun kurultay sonrası yapılan itirazları reddetmiş olması, kurultayın genel geçerlik kazanmasına zemin hazırlamıştır. Ancak bu durum, mahkemenin alacağı kararı tamamen etkilememektedir. Hukuki süreçler tamamlandığında kamuoyuna açık bir kararın çıkması beklenmektedir.
KILIÇDAROĞLU CHP’YE GERİ DÖNECEK Mİ?
Kemal Kılıçdaroğlu, 2010 yılından 2023 yılına kadar CHP Genel Başkanlığı görevini sürdürmüş ve Türkiye’nin ana muhalefet partisinin liderliğini üstlenmiştir. 2023 seçimlerinden sonra yaşanan siyasi tartışmalar ve parti içi eleştirilerin artmasıyla birlikte, 38. Olağan Kurultay’da genel başkanlığı Özgür Özel’e devretmiştir.
Bu soru, son dönemde siyasi kulislerin en çok tartıştığı konulardan biri haline gelmiştir. Kılıçdaroğlu’nun yakın çevresinden gelen bilgilere göre, aktif siyaseti tamamen bırakmış değil; ancak genel başkanlığa yeniden aday olmak gibi net bir niyeti olduğu da doğrulanmamıştır.
Eğer CHP kurultayına ilişkin mahkemeden iptal ya da yeniden yapılması yönünde bir karar çıkarsa, bu durumda Kılıçdaroğlu’nun yeniden aday olup olmayacağı sorusu gündeme daha da güçlü bir şekilde gelebilir. Parti tüzüğü, mahkeme kararıyla bir kurultayın iptal edilmesi durumunda yeni bir seçim süreci başlatılmasını öngörmektedir.
Ancak bugünkü mevcut dengeler içinde Kılıçdaroğlu’nun yeniden genel başkanlığa dönmesi hem örgütsel yapının hem de kamuoyunun vereceği desteğe bağlı olacaktır. Parti içindeki gençleşme hareketi ve yeni kadroların ön plana çıkması, eski liderlerin geri dönüşünü zorlaştıran faktörler arasında gösterilmektedir.
Özetle; Kemal Kılıçdaroğlu’nun CHP’ye geri dönmesi teorik olarak mümkündür, ancak şu anda somut bir geri dönüş planı ya da ilan edilmiş bir adaylık söz konusu değildir. Gelişmeler tamamen mahkeme kararlarına ve parti içi dengelere bağlı olarak şekillenecektir.
