Bulgaristan‘ın kamu doğal gaz şirketi Bulgargaz ile Boru Hatları İle Petrol Taşıma Anonim Şirketi (BOTAŞ) arasında 2023 yılında imzalanan uzun vadeli enerji anlaşması, komşuda kriz yarattı.
13 Yıllık Anlaşma, Beklenmeyen Krize Dönüştü
13 yılı kapsayan anlaşma kapsamında Bulgargaz, her yıl Türkiye‘den 1,5 milyar metreküp doğal gaz satın almayı taahhüt etti. Ancak şirketin, sözleşmenin yürürlüğe girmesinden sadece 1,5 yıl sonra ödeme yapamaz duruma gelmesi, enerji arz güvenliği açısından Bulgaristan’da ciddi endişelere neden oldu.
Bulgargaz’ın, Türkiye‘den aldığı doğal gazın ödemelerini durdurması üzerine BOTAŞ, şirkete gaz akışını tamamen kesti. Bulgar tarafının 4 milyar TL’nin üzerinde borcu olduğu öğrenildi. Ekonomik darboğazda olduğu belirtilen Bulgargaz’ın, sözleşmeden cayması durumunda dahi taahhüt ettiği alım miktarının bedelini ödemekle yükümlü olması, hükümetin devreye girmesine yol açtı.
Enerji Bakanı’ndan Sert Tepki: “200 Yıllık Kâr Türk Şirketine Devredildi”
Bulgaristan Enerji Bakanı Jeco Stankov, yaşanan gelişmelerin ardından düzenlediği basın toplantısında anlaşmaya sert eleştiriler yöneltti. Bakanlar Kurulu toplantısı sonrası gazetecilere konuşan Stankov, “Bu sözleşme, devlet şirketimizi ve ülkemizi dezavantajlı konuma getirdi. Bulgargaz, önümüzdeki 200 yıl boyunca elde edeceği karı Türk tarafına devretmiş durumda.” ifadelerini kullandı.
Stankov, anlaşmada herhangi bir fesih maddesi bulunmadığını ve mevcut koşullarda ülke ekonomisi üzerinde ağır bir yük oluşturduğunu vurguladı. Bakan, önümüzdeki günlerde Türkiye ile yeni bir müzakere sürecine başlanacağını da duyurdu.
Enerji İlişkilerinde Yeni Dönem mi Başlıyor?
Krizin nasıl çözüleceği ve tarafların yeniden masaya oturup oturmayacağı merakla beklenirken, bu gelişmeler Türkiye-Bulgaristan enerji iş birliğinde önemli bir dönüm noktası olabilir. BOTAŞ’tan henüz resmi bir açıklama gelmemesine rağmen, gaz akışının durdurulması Türkiye’nin alacaklarını tahsil etme konusundaki kararlılığını ortaya koyuyor.
