ABD’de hekim açığı 2025 yılı itibarıyla kritik seviyelere ulaşırken, aile hekimliği, cerrahi ve ruh sağlığı gibi alanlarda doktor ihtiyacının artması, sağlık hizmetlerinin kesintisiz sunulmasını tehlikeye atıyor.
ABD’de doktor açığına ilişkin korkutan bir rapor yayımlandı. Ülkede hekim açığı 2025 yılı itibarıyla kritik seviyelere ulaştığı bildirildi. Amerikan Tıp Fakülteleri Birliği’nin (AAMC) yayımladığı rapora göre, aile hekimliği, cerrahi ve ruh sağlığı gibi alanlarda artan ihtiyaç, hem şehirlerde hem de kırsal bölgelerde sağlık hizmetlerinin kesintisiz sunulmasını tehlikeye atıyor. Uzmanlar, yaşlanan nüfus, emeklilik dalgası ve yavaş ilerleyen işe alım süreçlerinin, 2036 yılına kadar ülkede 86 bin doktor açığına yol açabileceğini belirtiyor.
Raporda, özellikle aile hekimliği ve uzmanlık alanlarında 125 ila 135 güne ulaşan bekleme sürelerinin, sağlık hizmetlerine erişimi şimdiden zorlaştırdığı ifade edildi. AAMC raporunda, ABD nüfusunun 2036’ya kadar yüzde 8,4 oranında artmasının, 65 yaş ve üzeri nüfusun ise yüzde 34,1 oranında büyümesinin beklendiği kaydedildi. Klinik hekimlerin yüzde 20’sinin 65 yaş ve üstünde, yüzde 22’sinin ise 55-64 yaş aralığında bulunduğu belirtilirken, bu durumun, sağlık sisteminin geleceği açısından ciddi bir risk oluşturduğu vurgulandı.
Aile hekimliği ve cerrahi en fazla açığın yaşandığı alanlar
Uzmanlar yayımlanan raporda, en fazla açığın birinci basamak sağlık hizmetleri (aile hekimliği) ve iç hastalıkları alanlarında yaşandığını belirtti. Bu branşlarda 14 bin 900 ila 35 bin 600 arasında doktor eksiği bulunduğu kaydedildi. Cerrahi branşlarda da benzer bir durumun yaşandığına dikkat çeken uzmanlar, 2026 yılına kadar 25 bin ila 33 bin arasında cerrah ihtiyacı olacağını ifade etti.
AAMC raporunda, damar cerrahisi, beyin cerrahisi, genel cerrahi, üroloji ve göz hastalıkları (oftalmoloji) alanlarının en fazla talep gören uzmanlık dalları arasında yer aldığı bildirildi.
Kırsal bölgelerde kriz daha derin
Uzmanlar, COVID-19 pandemisinin ardından işe alım süreçlerinin yavaşlamasıyla birlikte, kırsal bölgelerdeki hekim açığının daha da belirgin hale geldiğini aktardı. Raporda, özellikle Güney eyaletlerinde 10 bin 210 tam zamanlı cerrah eksiği yaşanabileceği ifade edildi. AAMC, kırsal bölgelerde yaşayan ABD’lilerin şehir merkezlerine kıyasla uzman doktora ulaşmakta daha büyük güçlük çektiği vurgulandı. AAMC, sağlık kuruluşlarının açıkları kapatmak için otomasyon teknolojilerine, evde hastane programlarına ve bölgesel iş birliklerine yöneldiğini kaydetti.
Ruh sağlığı ve nöroloji yükselişte
AAMC raporuna göre, 2025 yılı itibarıyla en hızlı büyüme gösteren uzmanlık alanlarının başında psikiyatri ve nöroloji geliyor. Raporda, ruh sağlığına olan talebin artması ve kronik hastalıkların yönetimine verilen önemin, bu branşlarda istihdamı artırdığı ifade edildi. Radyoloji alanında da görüntüleme hizmetlerine yönelik talebin artmasının personel açığını büyüttüğü belirtildi.
İşe alım süreleri uzadı, APP kullanımı arttı
LinkedIn, verilerine atıf yapan AAMC, hekim pozisyonlarının doldurulmasının birinci basamakta ortalama 125 gün, uzmanlık alanlarında ise 135 güne kadar sürdüğünü kaydetti. Sağlık kurumlarının, açığı gidermek için hemşire pratisyenler ve doktor asistanları gibi ileri düzey uygulama sağlayıcılarını (APP) daha etkin biçimde kullandığı belirtildi.
Ücretlerde sınırlı artış, esnek modeller yaygınlaşıyor
Medical Economics verilerine göre, doktor maaşları 2023’ten 2024’e kadar mütevazı bir artış gösterdi. Ancak reel gelirlerde düşüş yaşandığı kaydedildi. AAMC ise birinci basamak doktorlarının gelir eşitsizliği nedeniyle uzmanlara kıyasla daha dezavantajlı durumda olduğunu belirtti. Barton Associates raporuna göre de esnek çalışma saatleri, teletıp (uzaktan muayene) ve geçici görev modelleri 2025 itibarıyla yaygın hale geldiği vurgulandı.
Çözüm: “Eğitim, teknoloji ve yabancı doktor”
Uzmanlar, artan doktor açığının çok yönlü politikalarla ele alınması gerektiğini vurguladı. AAMC raporunda çözüm önerileri arasında, “Tıp fakültesi kontenjanlarının artırılması ve federal destek sağlanması, teletıp uygulamalarının yaygınlaştırılması, birinci basamak hekimlerinin ücret ve çalışma şartlarının iyileştirilmesi, yabancı uyruklu doktorların ABD’de istihdamının kolaylaştırılması, yetersiz hizmet alan bölgelerde çalışan doktorlara kredi affı sağlanması” gibi maddelere yer verildi.
Doktorlara talep 2025 ve sonrasında sürecek
AAMC, ülkede nüfusun yaşlanması, kronik hastalıkların artması ve emeklilik dalgasının hızlanması nedeniyle 2025 ve sonrasında da doktorlara yönelik talebin güçlü biçimde devam edeceğini belirtti. Raporda, tıp eğitiminde reform yapılması, idari yüklerin azaltılması ve esnek çalışma modellerinin yaygınlaştırılmasının hem sağlık hizmetlerinin kalitesini hem de hekim memnuniyetini artıracağının altı çizildi. – NEW YORK
