AB üyesi ülkelerin devlet ve hükümet başkanları, Danimarka‘nın başkenti Kopengah’da gerçekleştirilen savunma ve Ukrayna konulu gayriresmi AB Liderler Zirvesi’nde İHA Duvarı ve Doğu Kanadı Gözlemi gibi öncü savunma projelerine geniş ölçüde destek verdi.
Danimarka‘nın başkenti Kopengah’da gerçekleştirilen savunma ve Ukrayna konulu gayriresmi AB Liderler Zirvesi sona erdi. AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, “Liderler, Avrupa güvenliğini güçlendirecek öncü projeleri geniş ölçüde destekledi. Bunlar arasında Avrupa İHA Duvarı ve Doğu Kanadı Gözlemi programı da var” dedi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise İHA Duvarı sisteminin düzensiz göç ve Rusya’nın gölge filosunun takibi gibi diğer tehditlere karşı da kullanılacağını açıklayarak AB’nin güney sınırlarının da girişime dahil olacağı sinyalini verdi. AB Konseyi Başkanı Antonio Costa, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da gerçekleştirilen gayriresmi AB Liderler Zirvesi sonrasında basın toplantısı düzenledi.
Basın toplantısında ilk söz alan AB Konseyi Başkanı Costa, konuşmasının başında AB üyesi ülkelerin hava sahalarında yaşanan ihlallere değindi. Costa, “Hava sahalarına yönelik ihlallere karşı koyarken aslında Avrupa Birliği’nin ortak sınırlarını ve topraklarını koruyorlar. Onlara tam destek veriyoruz. Çünkü, ister konvansiyonel ister hibrit, ister siber saldırı olsun, tüm cephelerde tehditlerle ortak bir amaçla yüzleşmeye kararlıyız. Rusya’nın Ukrayna’ya karşı savaşının başından beri net olan bu amaç, Avrupa’nın savunmasını inşa etme amacıdır” dedi.
“Bugün bir adım daha ileri gittik”
Avrupalı liderlerin 150 milyar euro değerindeki SAFE aracını devreye soktuklarını ve tüm Avrupalıların güvenliği savunma açısından hayati olan kritik öncelikler ve yetenekler üzerinde anlaştıklarını vurgulayan Costa, “Bugün bir adım daha ileri gittik. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve Yüksek Temsilci Kaja Kallas tarafından sunulan çerçeve belgeyi memnuniyetle karşılıyorum. Liderler, Avrupa güvenliğini güçlendirecek öncü projeleri geniş ölçüde destekledi. Bunlar arasında Avrupa İHA duvarı ve Doğu Kanadı Gözlemi programı da var” dedi.
“Avrupa Savunması’nı inşa ederken 360 derecelik bir yaklaşıma ihtiyacımız var”
Costa, “Bu, 2030 yılına kadar ortak savunma hazırlığını sağlama yolunda önemli bir adımdır ve doğu kanadındaki mevcut yoğun tehditleri de yansıtmaktadır. Avrupa’nın sınırları, ancak bütün Avrupa’nın sınırları güvenli olduğunda güvence altına alınabilir. Bu nedenle, Avrupa Savunması’nı inşa ederken 360 derecelik bir yaklaşıma ihtiyacımız var” şeklinde konuştu.
“Ukrayna’nın AB üyeliğine giden yolu açıyoruz”
Ukrayna’ya desteklerinin kararlı bir şekilde devam ettiğini vurgulayan Costa, “Ukrayna’nın AB üyeliğine giden yolu da açıyoruz. Ukrayna, AB’ye üyelik süreciyle ilgili reformları yerine getirdi ve komisyon da bunu teyit etti. Şimdi sıra Avrupa Birliği’nde. Çünkü genişleme, liyakate dayalı bir süreçtir ve Avrupa’yı daha güçlü kılacaktır” dedi.
“Ukrayna, Avrupa’nın güvenlik garantisidir”
Basın toplantısında Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, “Rusya’nın hava sahası ihlallerine ve birçok Avrupa ülkesinde istenmeyen insansız hava aracı faaliyetlerine tanık olduk. Bunlar bizi tehdit ediyor ve sınıyorlar. Durmayacaklar. Peki bundan sonraki adımlarımız ne olmalı? Öncelikle, Ukrayna’ya askeri ve mali desteğimizi artırmalıyız. Ukrayna’ya güvenlik garantileri konuşuluyor ama aslında durum tam tersi. Bugün Ukrayna, Avrupa’nın güvenlik garantisidir. Ukrayna’ya desteğimiz, doğrudan kendi güvenliğimize yatırımdır. Bu nedenle, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri için uzun vadeli finansman sağlamalıyız” şeklinde konuştu. Frederiksen, AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen tarafından sunulan “tazminat kredisi” önerisinin de adil olduğunu zira Rusya’nın gerçekleştirdiği yıkımın bir bedeli olması gerektiğini söyledi. Frederiksen, AB Dönem Başkanı Danimarka’nın bu fikrin ilerletilmesini aktif bir şekilde destekleyeceğini de sözlerine ekledi.
“Rusya üzerindeki baskıyı artırma zamanı geldi”
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen de sözlerine hava sahası ihlal edilen AB üyesi devletler Polonya, Romanya ve Estonya ile ve son olarak Danimarka ile dayanışma içinde oldukları mesajı ile başladı. Von der Leyen, “Bu ihlaller, hibrit savaş taktiklerinin bir parçasıdır ve Avrupa’dan güçlü ve kararlı bir tepki gerektirir” dedi.
Bugün tartışmaların odağının bu husus olduğunu vurgulayan Von der Leyen, 150 milyar euroluk SAFE aracının başarılı olduğunu ve daha fazla talep aldığını, şimdi ise kapasite boşluğunun nasıl doldurulacağı ve nasıl ilerlenileceğini gösteren bir pan-Avrupa planına ihtiyaç duyulduğunu söyledi. Von der Leyen, “Bugün tartıştığımız çerçeve belgenin amacı da buydu” dedi.
“Bu aslında hızlı tespit, önleme ve gerekirse etkisiz hale getirme yeteneğine sahip bir anti-İHA sistemidir”
Toplantıda askeri yeteneklerin koordinasyonu, öncü projeler ve savunma sanayisinin hazırlığı gibi başlıklardaki konuları tartıştıklarını vurgulayan Von der Leyen, “Öncü projeler arasında özellikle Doğu Kanadı Gözlemi” projesini vurgulamak istiyorum. Bu, doğu sınırımızdaki tehdit yelpazesinin tamamına karşı koymayı hedefliyor. Bu aslında hızlı tespit, önleme ve gerekirse etkisiz hale getirme yeteneğine sahip bir anti-İHA sistemidir. Burada Ukrayna’nın uzmanlığından büyük ölçüde yararlanıyoruz” dedi. Von der Leyen, bugün tartışılan savunma çerçeve belgesinin tam sürümünü, iki hafta içinde Avrupa Konseyi’ne sunacaklarını söyledi.
“19. yaptırım paketi masada”
Ukrayna’nın üç yıl yedi aydır Rus işgaline direndiğini ve aynı zamanda Rusya’nın giderek artan bir ekonomik baskı altında olduğunu ifade eden Von der Leyen, “Yaptırımlarımız işliyor. Size bazı rakamlar vereyim. Rusya’daki faiz oranları yüzde 17, enflasyon ise yüzde 10’un oldukça üzerinde. Bu yıl bütçenin en az yüzde 40’ı savunmaya ayrıldı. Von der Leyen, “Bu nedenle Rusya üzerindeki baskıyı artırma zamanı geldi. Artık küçük artışlarla değil, enerji, finansal hizmetle ve ticarette çok daha güçlü tedbirlerle geliyoruz. 19. yaptırım paketi masada” ifadelerini kullandı.
Ukrayna’ya yardımlara da değinen Von der Leyen, “Eğer Ukrayna’nın ilk savunma hattımız olduğuna inanıyorsak, ki durum budur, o halde askeri yardımlarımızı artırmalıyız. Ukrayna ile toplam 2 milyar euronun İHA’lara harcanması konusunda anlaştık. Bu Ukrayna’nın İHA kapasitesini büyütmesine, AB’nin de bu teknolojilerden faydalanmasına imkan sağlayacak” dedi.
“Rus varlıklarının kullanımı, Avrupa sanayisini de güçlendirecek”
Dondurulmuş Rus varlıkları kullanılarak Ukrayna’ya “tazminat kredisi” sağlanması teklifine de değinen Von der Leyen, “Bu kredi, bir defada değil, şartlara bağlanmış dilimler halinde serbest bırakılacaktır. Ayrıca, kredinin bir kısmının Avrupa’da ve Avrupa savunma sanayisinden tedarik için kullanılmasını sağlayarak, kendi savunma sanayimizi de güçlendireceğiz. Burada çok önemli bir husus; bu varlıklara el konulmayacak olması. Mülkiyeti Rusya’da kalacak. Ukrayna, bu kredileri kullanacak ve Rusya tazminat öderse, Ukrayna da geri ödeyecek. Çünkü fail, sorumluluk üstlenmek zorunda” şeklinde konuştu.
Frederiksen: “Elbette odak Doğu Kanadı olmalı”
Basın toplantısında İHA Duvarı projesinin Doğu Kanadı’na odaklanmasına itirazlar bulunduğu yönünde bir soruya cevap veren Danimarka Başbakanı Frederiksen, “Elbette odak Doğu Kanadı olmalı, çünkü Rusya’ya en yakın bölge orası. Ama aynı zamanda genel bir yaklaşımımız da var. Güvenlik, her şeyden önce maalesef Rusya ile ilgili bir konu. Fakat aynı zamanda göç, iklim değişikliği ve toplumumuza yönelik diğer tehditlerle de ilgili” dedi.
Frederiksen, girişimin daha birçok alanda faydalı olabileceğine inandıklarını söyledi.
Von der Leyen: “Güney Kanadı da buna dahil”
Aynı soruya cevap veren AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen, “Savaşın doğası tamamen değişti. Ukrayna’daki Rus işgali sırasında gördüğümüz şeylerden biri de Ukrayna’nın bir gecede 800 İHA engellemiş olmasıdır. Bu bize tehdidin ne kadar büyük olduğunu gösteriyor. Çünkü bunlar her yerden gelebilir. Aslında, bu fikrin kaynağı Ukrayna ve biz Ukrayna’dan ders alıyoruz. Anti-İHA sistemi inşa ederken öncelik tabii olarak Doğu Kanadı’dır. Çünkü görüldüğü üzere en yoğun tehdide maruz kalan üye devletler onlar. Ama elbette, Mette’nin söylediği gibi, vizyon bundan çok daha geniş. 360 derecelik bir yaklaşım söz konusu olmalı. Örneğin, Güney Kanadı da buna dahildir. Bu sistem, çok geniş bir tehdit yelpazesine karşı koymak üzere tasarlanmıştır. Göçün silah haline getirilmesi, hibrit operasyonlar, İHA saldırıları, Rus gölge filosunun kontrolü, askeri yığınak ya da silahlı saldırı riski gibi” dedi. Von der Leyen, İHA Duvarı sisteminin yalnızca cephe hattındaki ülkelerin değil, tüm Avrupa’nın güvenliğine katkı sağlayacağını söyledi. – KOPENHAG
